تاریخچه رنگ در ایران و جهان
جالب است بدانید دنیا همیشه انقدر هم رنگی نبوده است و زمانی جز رنگ خورشید و آسمان و رنگ‌های طبیعی چیز دیگری با تعریف رنگ وجود نداشته است. در این مطلب می‌خواهیم کمی در مورد رنگ و گذشته‌اش بدانیم.
رنگ ماده‌ای است که می‌توان با آن روی سطوح فلزی، چوبی، گچی، سیمانی یا سطوح دیگر را پوشاند تا هم از خرابی و فساد سطوح جلوگیری کرد و هم از محیط کار و زندگی لذت بیشتری برد. پوشاندن سطوح با مواد و مصالح مختلف که عمده‌ترین آنها رنگ است، نقاشی یا رنگ آمیزی ساختمان است که توسط نقاش ساختمان انجام می‌شود.
در ساختمان‌های نوساز، نوع رنگ آمیزی چه از لحاظ مشخصات فنی و چه از لحاظ انتخاب رنگ باید برابر جداول رنگ آمیزی ضمیمه نقشه‌ها باشد.
با بررسی‌های به عمل آمده در زمینه رنگ، محققان به نتایجی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد رنگ‌های مختلف می تواند تاثیر مثبتی روی فشار خون، کاهش استرس و افزایش انرژی داشته باشند. به عنوان مثال رنگ قرمز توانایی انتقال سلول‌های انرژی‌زا و افزایش آنها را دارد. در واقع رنگ یکی از اثرگذارترین عناصر بر ذهن انسان است.
تاریخچه رنگ
در پيدايش و خلق ابتدايي رنگ مباحث زيادي مطرح شده که از نظر مستند بودن موارد زیر قابل تامل هستند. بر اساس مستندات موجود، اولين رنگي كه بوجود آمد آبي آسماني بود.
بر مبنای برخی نظریه ها، قدمت نخستین اشکال ” هنر ” به حکاکی‌های متعلق به 70 هزار سال پیش می‌رسد، اما عمده‌ترین اشکال “هنری” متعلق به دوران پیش از تاریخ، نقاشی‌های دیوار غارهایی چون لاسکو و هنر موسوم به صخره‌ای است که قدمتش به حدود 15 تا 20 هزار سال پیش می‌رسد.
بشر رنگهاي اطراف خود را حس مي‌كرد، اما متوجه تاثير و تغيير آنها در وجود خود نبود. اولين رنگهايي كه بشر اوليه شناخت سياه و سفيد بود (شب و روز) يا به عبارت ديگر آبي تيره در شب و زرد روشن در روز. پس از آشنا شدن با رنگها به مرور به نقاشي‌هاي روي ديوار غارها كه خود ترسيم كرده بود رنگ داد و تهيه رنگ جاي خود را در زندگي بشر باز كرد.
البته در اين ميان ايرانيان، مصريان و يونانيان، بيشتر از همه اقوام درخشيده‌اند و در استفاده از رنگها تبحر خاصي داشته‌اند. نقاشي‌هاي كهن در درناداي مصر كه براي ساليان متمادي بدون حفاظ و در معرض هوا بوده، يك پديده درخشان اثر برلينسي مي باشد كه هنوز هم به همان روشني 2000 سال قبل است.
مصري‌ها رنگهايشان را با ماده‌اي صمغ مانند، تركيب مي‌كردند و هر يك را به صورت جداگانه بر روي سطح اعمال مي كردند، بدون اينكه ذره اي با هم مخلوط شوند.آنها از 6 رنگ سفيد، سياه، قرمز، آبي، زرد و سبز استفاده مي كردند.
از گل اخرا چه می‌دانید!؟
گل اخرا سرخ و زردی که در دوران باستان در تهیه ظروف سفالین می رفته، مردم را با ظروف یکپارچه رنگین طبیعی آشنا کرده بود. در آن زمان با استفاده از آتش، ظروف گلی پخته به صورت سفال در می آمده که در درجات مختلف حرارت آفتاب و آتش، کمرنگ و پررنگ می شده است.
این طور که به نظر می‌رسد شروع رنگ‌آمیزی با پوشاندن سطوح دیوارها با خاک‌های معدنی گچ و آهک، و همچنین گل اخرای قرمز بوده است.
برای ساختن رنگ تا 1590 میلادی از سفیده تخم مرغ و پس از آن از صمغ به عنوان بست (چسب) استفاده می‌شده است. بعدها به علت مراوده نگارگران ایرانی با اروپاییان، استفاده از صمغ عربی نیز باب شده است. صمغ عربی نه تنها قشر رنگ را سبک تر ساخت، بلکه رنگ استحکام بیشتری یافت و کیفیت مات آن در مقایسه با نگاره‌های دوره قبل افزایش پیدا کرد.
رنگ و کشتی نوح
در بررسی تاریخچه رنگ اولين كاربرد واقعي و كاملا عملي رنگ را مي توان در ساختن كشتي نوح مربوط دانست كه براي جلوگيري از نفوذ آب و پوسيدگي آن از مواد رنگي استفاده شده بود.
بعدها از مواد رنگي براي حفاظت چوب از پوسيدگي در بناهاي چوبي و زماني كه استفاده از وسايل آهني متداول شد. براي جلوگيري از زنگ زدن آنها استفاده مي شد.
رنگ در ايران
تاریخچه رنگ سازی كارخانه‌اي در ايران، به سال 1315 و زماني باز مي‌گردد كه مرحوم احمد صانعي ضمن بازديد از نمايشگاهي در كشور آلمان كه در آن انواع ماشين آلات صنعتي و از جمله ماشين آلات رنگ سازي به معرض نمايش گذاشته شده بود، به فکر راه‌اندازی كارخانه‌اي در ايران افتاد و پس از بازگشت به كشور، مقدمات ورود ماشين آلات مذكور را فراهم آورد و سر انجام در سال 1318 اولين شركت رنگ‌سازي در كشور فعاليت رسمي خود را آغاز كرد.
مختصري از تاريخچه رنگ در ايران
سال 1300 – استادكاران نقاش، رنگ مورد نياز خود را از مواد گياهي ومعدني و در پاي كار به صورت دستي و با فرمول هاي سنتي تهيه مي كردند.
سال 1318 – آغاز به كار اولين كارخانه رنگ ساري كشور به نام رنگ سازي كشور به نام رنگ سازي ايران و توليد و عرضه رنگ روغني.
سال 1338 – اولين رنگ پلاستيك بر پايه رزين پلي وينيل استات براي مصارف ساختماني توسط شركت پلاسكار، توليد و عرضه شد.
سال 1341 – اولين رنگ روغني با استفاده از رزين الكيد توسط شركت پلاسكار، توليد و عرضه شد.
سال 1344 – تحولي شگرف در صنعت رنگ سازي كشور با گشايش شركت هاي تابا شيمي، ديروپ ايران، رنگين، سوپر رنگ و پارس پامچال و ارايه محصولات جديد شامل لاك هاي چوب، رنگ هاي هوا خشك و كوره اي صنعتي و رنگ هاي تعميري خودرو بود.
سال 1349 – تاسيس سنديكاي رنگ توسط شركت هاي رنگ سازي ايران، پلاسكار، شمس، رنگين، پارس سادولين، هاويلوكس، ديروپ ايران، پارس پامچال كه امروزه با نام انجمن رنگ و رزين ايران با 24 عضو مشغول فعاليت هستند.
سال 1360 – فعاليت اتحاديه رنگ فروشان كه پس از انقلاب و تعطيلي اتحاديه ها، متوقف شده بود از سر گرفته شد. گفتني است كه با تاسيس رشته رنگ در سال 1381 و تشكيل صنايع همگن زيرنظر وزارت صنايع و معادن و اتاق صنعت تغييري بسيار مثبت در وضعيت صنعت رنگ در كشور، به وجود آمد چون تا قبل از آن، هر كس گنجينه اسرار حرفه اي خودش بود و خودش بر سر پاتيل مي رفت و مواد مختلف را مخلوط مي نمود و اين موضوع باعث مي شد كه همه كاركنان هميشه در سطحي كه بودند، بمانند ، ولي امروزه مهندسين جوان با مطالعه و تحقيق، امكان ساخت رنگ كوره اي، اپوكسي يا پلي يورتان و رنگهاي دريائي را فراهم نموده اند.
